حجتالاسلاممؤمنی مطرح کرد:
ذکری که زیبایی گناه را در نگاه انسان از بین می‌برد
حامد شاکرنژاد:
حجتالاسلاممؤمنی مطرح کرد:
حامد شاکرنژاد:
عقیق: مرحوم آیت الله مجتهدی تهرانی در یکی از سخنرانی‌های خود به «شرح دعای روز بیست و یکم ماه مبارک رمضان» پرداختند که تقدیم شما فرهیختگان
«اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِی فِیْهِ إِلی مَرْضاتِکَ دَلِیلا، وَلا تَجْعَلْ لِلْشَّیْطانِ فِیْهِ عَلَیَّ سَبِیلاً وَاجْعَلْ الجَنَّةَ لِی مَنْزِلاً وَمَقِیلاً، یا قاضِیَ حَوائِج الطَّالِبِینَ.»
«خدایا برایم در این ماه دلیلی به موجبات خوشنودی خود مقرر فرما، و راهی برای تسلط شیطان بر من باقی مگذار، و بهشت را منزل و آسایشگاهم قرار ده، ای برآرنده حاجات جویندگان.»
در تفسیر دعای روز بیست و یکم ماه مبارک رمضان، با عبارت «اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِی فِیْهِ إِلی مَرْضاتِکَ دَلِیلا» مواجه هستیم.
* بندگان به مثابه بیماران و خداوند در جایگاه طبیب حاذق
این عبارت، درخواستی است از خداوند متعال برای هدایت به مسیری که به رضایت او منتهی می‌شود. در واقع، ما از خداوند درخواست می‌کنیم توفیقاتی عنایت فرماید که موجبات خشنودی او را فراهم آورد.
در روایات اسلامی، معیار سنجش رضایت الهی به شکلی هوشمندانه تبیین شده است:
میزان رضایت انسان از مقدرات الهی، شاخصی برای سنجش رضایت خداوند از بنده است.
به عنوان مثال، اگر فردی مدام در حال مقایسه وضعیت مادی خود با دیگران باشد و از داشته‌های خود ناراضی باشد - مثلاً چرا دیگری منزل دو هزار متری دارد و او ندارد - این نارضایتی، نشان‌دهنده عدم درک صحیح از حکمت الهی است.
یکی از مفاهیم کلیدی در این زمینه، حدیث شریف «انتم کالمرضی و رب العالمین طبیب» است که تمثیلی بسیار دقیق از رابطه خداوند با بندگانش ارائه می‌دهد.
در این تمثیل، بندگان به مثابه بیماران و خداوند در جایگاه طبیب حاذق قرار می‌گیرد.
* حکمت و مصلحت‌سنجی دقیق خدای متعال
برای درک بهتر این مفهوم، می‌توان به محیط بیمارستان اشاره کرد. تصور کنید در بخشی از بیمارستان، چندین بیمار با شرایط متفاوت بستری هستند.
پزشک متخصص در ویزیت صبحگاهی، برای هر بیمار رژیم غذایی متفاوتی تجویز می‌کند:
برای یکی غذای کامل با پروتئین بالا، برای دیگری رژیم مایعات، و برای بیمار سوم ناشتایی کامل. این تفاوت در دستورات غذایی، نه از روی تبعیض، بلکه بر اساس حکمت پزشکی و شرایط خاص هر بیمار است.
در این مثال، بیماری که باید ناشتا بماند، اگر از روی نادانی به این دستور اعتراض کند، نشان‌دهنده عدم درک او از مصلحت خویش است.
اما همین بیمار، وقتی متوجه می‌شود این محدودیت غذایی به دلیل عمل جراحی فردا است، نه تنها اعتراض نمی‌کند، بلکه از پزشک نیز قدردانی می‌کند.
این تمثیل به خوبی نشان می‌دهد که رابطه ما با پروردگار نیز باید این‌گونه باشد. تفاوت در نعمت‌های الهی، همانند تفاوت در دستورات پزشک، بر اساس حکمت و مصلحت‌سنجی دقیق است. متأسفانه اکثر ما به جای درک این حکمت، در موضع گله‌مندی و شکایت قرار می‌گیریم.
* سه گروهی که شیطان و لشکریانش بر آنها تسلطی ندارند
در ادامه دعا با عبارت «وَلا تَجْعَلْ لِلْشَّیْطانِ فِیْهِ عَلَیَّ سَبِیلاً» مواجه هستیم که درخواستی است برای محافظت در برابر نفوذ شیطان، نه تنها در ماه رمضان، بلکه در تمام ایام سال.
در این خصوص، روایتی ارزشمند از حضرت علی(ع) نقل شده که سه گروه را معرفی می‌کند که شیطان و لشکریانش بر آنها تسلطی ندارند:
۱. «الذاکرون الله»:
گروه نخست کسانی هستند که به ذکر الهی مشغولند. این ذکر می‌تواند در قالب تسبیحات، تهلیلات و صلوات باشد. مداومت بر ذکر الهی سپری محکم در برابر وسوسه‌های شیطانی ایجاد می‌کند.
۲. «المستغفرین بالاسحار»:
دومین گروه، استغفارکنندگان در سحرگاهان هستند. کسانی که در نماز به درگاه الهی توبه می‌کنند و هفتاد بار طلب استغفار می‌نمایند.
۳. «الذین خشیة الله»:
گروه سوم، آنانی هستند که از خشیت الهی در سحرگاهان گریه می‌کنند. این گریه که نشان‌دهنده خشوع و خضوع قلبی است، مانعی قوی در برابر نفوذ شیطان محسوب می‌شود.
* هر حاجتی که خالصانه باشد، برآورده می شود
در بخش بعدی دعا، «وَاجْعَلْ الجَنَّةَ لِی مَنْزِلاً وَمَقِیلاً»، درخواست جایگاه بهشت به عنوان منزل و آسایشگاه ابدی مطرح می‌شود.
در روایات اهل بیت(ع)، به‌ویژه از امام صادق(ع) نقل شده که پیروان راستین مکتب اهل بیت از آتش جهنم در امان خواهند بود، مشروط بر آنکه ایمان خود را حفظ کرده باشند.
مفهوم شفاعت در قرآن کریم نیز به این موضوع اشاره دارد. باید توجه داشت که شفاعت الهی شامل حال مؤمنین واقعی می‌شود، نه افراد نفوذی و غیرمعتقد.
برای شیعیان راستین که ممکن است نقصان‌هایی در اعمالشان داشته باشند، شفاعت اهل بیت(ع) راهگشا خواهد بود.
دعا با عبارت «یا قاضِیَ حَوائِج الطَّالِبِینَ» به پایان می‌رسد که اشاره به نقش خداوند به عنوان برآورنده حاجات جویندگان دارد. این عبارت تأکید می‌کند که هر حاجتمندی که با خلوص نیت به درگاه الهی روی آورد، حاجتش برآورده خواهد شد.
در نهایت، این دعای شریف درخواست توفیق برای عمل به آموزه‌های الهی و بهره‌مندی از روزه‌داری خاص و کامل را مطرح می‌کند که فراتر از امساک ظاهری است و تمام ابعاد وجودی انسان را در بر می‌گیرد.
منبع:حوزه
